Teveel box 3 IB bij verpachters, is er een oplossing zonder dat de pachter de rekening betaalt?

15-09-2021

Tezamen met de discussie over de houdbaarheid van de belastingheffing over spaargeld zonder rente-inkomsten is er door particuliere verpachters geageerd tegen de heffing in box 3 over de waarde van verpachte landbouwgrond. De pacht en waardeontwikkeling van reguliere verpachte landbouwgrond kunnen de inkomstenbelasting bij particuliere verpachters niet dragen. Verpachters pleiten voor hogere pacht of voor minder belasting betalen door een lagere waarde van de grond in aanmerking te nemen of een vrijstelling. De BLHB maakt zich zorgen over afname van (reguliere) pachtareaal, een hogere pacht ter compensatie van belastingdruk bij verpachters is echter geen oplossing. De BLHB lijkt belastingverlaging bij verpachters te willen ondersteunen, uiteraard om betaalbaar (regulier) pacht areaal te behouden. Lagere grondwaarden en vrijstelling zijn echter in fiscaal opzicht nauwelijks haalbare opties zolang van de marktwaarde moet worden uitgegaan. In aanmerking nemen van lagere grondwaarde kan op langere termijn nadelig uitpakken. Verpachters kunnen ook een beroep doen op het aanwezig zijn van een buitensporige last die hun eigendomsrechten aantast. Box 3 heffing moet dan wijken.

Keuze box 1 of box 2
Particuliere verpachters kunnen kiezen voor box 1 of box 2 in plaats van box 3, hoewel wetswijziging aanstaande is. Vrijstelling van heffing in box 3 ligt gegeven de stand van 's-lands financiën niet voor de hand, er zal eerder meer dan minder vermogensbelasting moeten binnenkomen. Het verlaten van de hogere marktwaarde (normen) voor een waarde (ca € 25.000/ha) die rekening houdt met onder-rendement van landbouwgrond is op basis van de huidige fiscale regels niet haalbaar. Is de marktwaarde (normen) niet zo duidelijk dan zou die € 25.000 voorzien van onderbouwing natuurlijk wel in de aangifte kunnen IB worden opgevoerd.

Hoge waarde lage inkomsten
Een lagere waarde opvoeren lijkt weinig kansrijk binnen de huidige wettelijke regeling. Box 3 gaat uit van een vrije marktwaarde voor bezittingen en die is voor verpachte gronden hoger dan de geschatte € 25.000/ha rendementswaarde. Vervolgens wordt er een fictief rendement van 4% en hoger in aanmerking genomen. Dat rendement is niet alleen inkomen maar ook geschatte waardestijging van het vermogen. Ter bepaling van de marktwaarde kijkt de rechter naar referentieverkopen en die geven een waarde aan die bij de normwaarde aansluit of zelfs hoger is. Het probleem voor de verpachters zit hem dus in de systematiek van de inkomstenbelastingheffing, hoge waarde levert hoge fictieve rendementen op. De inkomsten zijn bij reguliere verpachting wettelijk geregeld, daar is niets aan te veranderen, de hoge waarde is ook niet beïnvloeden, die komt niet door de pacht die wordt betaald maar door tal van factoren buiten de directe aanwending in het landbouwbedrijf die prijsvormend zijn.

Box 3 onrechtvaardig
Vrijstelling en een pleidooi voor een lage rendementswaarde van verpachte grond zijn in feite een beroep op onrechtvaardigheid in box 3 en die is er volop. Lang niet alle bestanddelen van particulier vermogen worden belast in box 3 en lang niet iedereen zit er in. Ondernemingsvermogen valt erbuiten, ook vermogen in BV's en in fondsen voor gemene rekening valt erbuiten evenals de eigen woning en de hypotheekschulden. De kerken en natuur- en milieuorganisaties zijn niet belastingplichtig, zij zijn vrijgesteld waar anderen moeten betalen. Onrechtvaardigheden zijn niettemin voor de fiscale rechter geen issue, dat zijn politieke keuzes, dat zal de wetgever moeten oplossen. Of de landbouwsector op de politiek de kaarten moet zetten betwijfel ik. Aangekondigde gedwongen bedrijfsbeëindiging met opkoop via onteigening maken mij voorzichtig met het "afwaarderen" van landbouwgrond. Je moet er niet aan denken dat straks op basis van rendement en rendementswaarde wordt vergoed in plaats van de werkelijke schade.

Uithollen is aantasting
Niettemin is er wel een mogelijkheid voor de verpachters om de belastingdruk te verlichten, met een beroep op hun eigen specifieke situatie. Collectieve actie in deze gaat niet werken. De kansen liggen bij wat door particuliere spaarders is bevochten. De lage of zelfs negatieve rente in combinatie met 1,2% leidt tot uitholling van hun spaarvermogen, dat blijkt onder omstandigheden in strijd te zijn met het EVRM. De rechter heeft schoorvoetend en in beperkt mate geaccepteerd dat als sprake is van een buitensporige last voor een individuele belastingplichtige (het andere inkomen wordt meegenomen, de grootte van het vermogen in beginsel niet!) sprake kan zijn van een schending van artikel 1 eerste protocol van het EVRM. IB box 3 heffing dient in dat specifieke geval achterwege te blijven.

Box 3 is jaarlijkse last, "buitensporig" beoordelen op langere termijn
Hoe zou bij een particuliere verpachter nu sprake kunnen zijn van een "buitensporige last"? Als de verpachter geen of weinig ander inkomen heeft (bijvoorbeeld alleen AOW) en de belasting op verpachte grond leidt tot uitholling van het vermogen dan is ongeacht de grootte van het (overige) vermogen mogelijk sprake van een "buitensporige last" voor die specifieke belastingplichtige. Als er 4% of meer rendement in aanmerking wordt genomen en de pacht is veel lager dan wordt op de hogere normwaarde ingeteerd als er geen of weinig (ander) inkomen is voor de verpachter. Dat is naar mijn oordeel ook op te rekken naar situaties waarbij structureel en langdurig te weinig inkomen uit het vermogen komt door wettelijke regels (pachtrecht) die dat inkomen bepalen.

Er zou naar mijn oordeel zelfs nog meegenomen kunnen worden dat een particuliere verpachter een door EVRM te beschermen (eigendoms)recht heeft om vermogen min of meer intact over te kunnen doen gaan op erfgenamen. Het is de vraag of artikel 1 eerste protocol niet ook strekt tot het belang van een belastingplichtige dat hij vermogen in de familie kan houden dat duurzaam en langdurig in het kader van een landbouwbedrijf wordt aangewend. Dit kan aan de orde zijn bij opvolgers die eerst van de ouders pachten en later van broers en zussen pachten.

Pacht eindigt niet bij overlijden van een verpachter, waarom zou dan een verpachter niet eenzelfde recht kunnen hebben om vermogen dat wordt aangewend in een landbouwbedrijf aan zijn/haar kinderen door te schuiven, daar waar een ondernemer dat recht wel heeft. Voor de IB zou een onder-rendement dat wordt versterkt door belastingclaims moeten leiden tot vermindering van jaarlijkse IB box 3 omdat uitholling in dat geval "buitensporig" is en in een breed kader moet worden bezien.
Hoewel ongelijkheid tussen particulieren enerzijds en aandeelhouders, kerken en stichtingen op zich geen rol spelen is via artikel 1 eerste protocol EVRM dus mogelijk een verdere barst in de botte box 3 heffing aan te brengen.

Tot slot .. niet schieten in eigen voet
Landbouwgrond is waardevol, eigenaren zijn beter voorzichtig met naar beneden praten van de waarde van landbouwgrond. Voorkomen moet worden dat jaarlijks IB voordeel later nadelig uitpakt. Als landbouwers ((pachtende) boeren en verpachters) moeten wijken voor natuur- en milieu dan is volledige schadevergoeding zoals de Onteigeningswet die kent wel het minste dat aan de orde moet zijn. De waarde van landbouwgrond is wat het is, door onteigening onttrekken van kostbare landbouwgrond aan de landbouw is duur de schadevergoeding navenant duur voor de overheid. Dat geldt ook voor de schadevergoeding voor een pachter die pacht verliest door onteigening. Pachter en verpachter moeten schadeloos worden gesteld op basis van de echte waarde, dus bij de pachter moet dure vervangende grond in aanmerking blijven worden genomen. Box 3 naar beneden brengen moet individueel worden bekeken, er liggen kansen, maar wel slim te werk gaan als het even kan…

Laatste nieuws

Wijnkamp & Keulers wenst u fijne feestdagen en een gezond en succesvol 2026 Door Wijnkamp Keulers op 24-12-2025
Lees verder
Pacht in beweging, box 3 onder spanning: wat betekent dit voor de particuliere verpachter van landbouwgrond? Door Wijnkamp Keulers op 24-12-2025
De regelgeving rondom pacht staat op een kruispunt, niet alleen door voorgestelde nieuwe pachtwetgeving, ook de wet IB en vooral de nieuwe box 3 wetgeving geven zorgen over nettorendement. Lage rendementen door fiscale afroming betekent uiteindelijk ook meer lasten voor de pachter. Er ligt en consultatie-wetsvoorstel voor een ingrijpende herziening van titel 7.5 BW (pacht), met nieuwe pachtvormen en een andere balans tussen bescherming en contractsvrijheid. Daarnaast is box 3 de afgelopen jaren veranderd in een "tijdelijk" stelsel met hoge forfaits én sinds 2025/2026 een tegenbewijsroute, waarbij het werkelijk rendement (inclusief waardeveranderingen/"vermogensaanwas") bepalend kan worden als dat lager uitpakt dan de ca 6% forfaitaire rendementen. Van belang is vooral de waarde van de verpachte grond. Mag een DCF-waarde worden gehanteerd of moet de normwaarde in het economisch verkeer van de Belastingdienst worden gehanteerd? Bij de voorgestelde 24-jarige pacht speelt bovendien dat, net zoals bij erfpacht, de waarde voor de verpachter toeneemt naar mate de pachtermijn verloopt, een soort aangroei van de verpachte eigendom als het ware. Zowel het nieuwe pachtrecht als de wet IB inzake box 3 na 2028 zijn nog maar wetsvoorstellen. Niettemin is van 2024 tot 2026 een hogere forfaitaire belastingdruk door vermogensaanwasheffing al realiteit, alle reden is goed te kijken naar een andere waarde dan de normen van de belastingdienst. Belastingdienst
Voor verpachters van landbouwgrond in box 3 is er een dubbele dynamiek: (i) de pachtvorm beïnvloedt de waarde "in verpachte staat" en (ii) box 3 belast (voorlopig) niet de feitelijke pachtopbrengst, maar een forfaitair rendement dat bij "overige bezittingen" structureel hoog is.
Het probleem in één zin: lage pachtopbrengst, hoog forfait
Landbouwgrond in box 3 valt doorgaans onder "beleggingen en andere bezittingen / overige bezittingen". De forfaitaire rendementspercentages voor deze categorie zijn hoog:
• 2024: 6,04%
• 2025: 5,88%
• 2026: 6,00%
Het box-3-tarief is 36% (o.a. 2026). Dat betekent grofweg een effectieve heffing van circa 2,16% van de box-3-grondslag (6,00% × 36%) per jaar in 2026. Bij € 1.000.000 box-3-waarde is dat ongeveer € 21.600 belasting, nog los van heffingsvrij vermogen en de totale vermogensmix.
Voor veel reguliere pachtsituaties ligt het netto "cashrendement" (pacht minus lasten) daar duidelijk onder. Vandaar de box-3-frustratie, die in vakliteratuur de afgelopen tijd breed wordt gesignaleerd, óók specifiek voor landbouwgrond.
Waardering van verpachte gronden: normering als hulpmiddel, feiten blijven leidend
De Belastingdienst publiceert jaarlijks een handleiding "Waardering van verpachte gronden in box 3" met normen en uitgangspunten (o.a. voor grasland/akkerland) en tabellen om praktisch te rekenen. Belangrijk is de nuance, die vaak wordt gemist: die normering is bedoeld als praktisch hulpmiddel, maar als u het niet eens bent met de uitkomst, stelt de Belastingdienst de waarde vast op basis van werkelijke feiten en omstandigheden.
Die "waardering in verpachte staat" wordt in de praktijk sterk beïnvloed door:
• looptijd en beëindigingszekerheid;
• mate van pachtbescherming/continuatie;
• (on)mogelijkheid van vrije prijsvorming;
• contractuele bepalingen over gebruik, onderhoud, duurzaamheidseisen, etc.
Juist dáár raakt de voorgenomen pachtherziening box 3: andere rechten en termijnen kunnen tot andere marktwaardes (en dus box-3-grondslagen) leiden.
Tegenbewijsregeling: werkelijk rendement = inkomsten + waardeverandering ("vermogensaanwas")
Sinds de tegenbewijsroute geldt in de kern: als uw werkelijk rendement lager is dan het forfait, dan mag (en moet) het lagere werkelijk rendement worden gevolgd.
De Belastingdienst definieert werkelijk rendement expliciet als:
• alle inkomsten uit vermogen (bij landbouwgrond: vooral pacht), én
• alle waardeveranderingen van bezittingen in het kalenderjaar (waardestijging of ~~daling).~~
~~Dat tweede onderdeel is cruciaal: dit is precies de "vermogensaanwas-component". Een waardestijging van grond in een jaar telt dus mee in het werkelijk rendement, net als een waardedaling.~~
Daar zitten nog twee praktische "haken en ogen" aan:
- De Belastingdienst rekent het werkelijk rendement over het totale box-3-vermogen (winsten en verliezen worden binnen het jaar gesaldeerd).
- U gaat nooit meer belasting betalen dan onder het forfait is berekend: tegenbewijs werkt alleen neerwaarts.
Voor verpachters betekent dit: de tegenbewijsroute helpt vooral in jaren waarin (i) de pachtopbrengst laag is én (ii) de waardestijging van grond beperkt is (of er zelfs waardedaling is), én (iii) de rest van het box-3-vermogen het totaal niet omhoog trekt.
De pachtwet in consultatie: wat verandert er civielrechtelijk?
De consultatie-MvT schetst een integrale herziening met een nieuwe "hoofdstructuur" aan pachtvormen.
Kernpunten, die voor de waardering (en dus box 3) relevant zijn:
Standaardpacht
• looptijd minimaal 24 jaar (los land én opstallen)
• geen verlenging van rechtswege / geen continuatierecht
• vrije aanvangsprijs; wel jaarlijkse indexatie via een veranderpercentage (AMvB)
Kortlopende pacht (vervangt geliberaliseerde pacht)
• maximaal 12 jaar
• beoogt kortlopende contracten te ontmoedigen en koppelt een (progressief) pachtprijsstelsel aan pachtnormen
Continuatiepacht
• blijft mogelijk als "aangepaste voortzetting" van huidige reguliere pacht; met continuatie en andere rechten, maar met vrije marktprijs i.p.v. pachtnormen
Teeltpacht
• blijft: 1–2 jaar, geen ontleende rechten, registratie bij grondkamer; vrije prijs
Natuurpacht
• minimaal 6 jaar; (in de MvT) koppeling met pachtnormen als hoogst toelaatbare prijs
Overgangsrecht
• lopende reguliere pachtovereenkomsten blijven grotendeels bestaan (o.a. continuatie/indeplaatsstelling; pachtprijs blijft begrensd)
De fiscale "vertaling" voor box-3-verpachters: waar moet u op letten?
Grondslag (waarde in verpachte staat) kan verschuiven
Een stelsel met (i) een 24-jarige standaardpacht zonder continuatierecht en (ii) meer vrije prijsvorming zal in veel gevallen de marktwaardering anders maken dan bij klassieke reguliere pacht met sterke continuatie. Dat kan betekenen: minder "pachtdruk-korting" en dus een hogere box-3-waarde (afhankelijk van contract en markt).
Pachtopbrengst kan stijgen, maar box 3 blijft (tot 2028) forfaitair
Als de pachtprijs zich meer als marktprijs kan vormen, kan het cashrendement stijgen. Maar het forfait voor "overige bezittingen" blijft rond de 6% schommelen.
Het risico is dus: hogere box-3-waarde én (nog steeds) hoog forfait, terwijl de feitelijke pachtprijs niet altijd mee-ademt met de 6%-systematiek.
1. Tegenbewijs: vermogensaanwas is een tweesnijdend zwaard
Bij landbouwgrond is juist de waardebeweging vaak substantieel. Door de definitie van werkelijk rendement (inkomsten + waardeverandering) kan waardestijging in een jaar het werkelijk rendement "op papier" omhoog trekken.
Tegelijk: tegenbewijs werkt alleen neerwaarts (u betaalt nooit méér dan forfait).
Praktisch betekent dat: u maakt de exercitie vooral als u verwacht dat uw totale werkelijk rendement lager is dan het forfait (bijvoorbeeld bij beperkte waardestijging en laag cashrendement).
Vooruitblik 2028: van forfait naar werkelijk rendement (en hoe zit het met vermogensaanwas?)
Het kabinet streeft naar invoering van de Wet werkelijk rendement box 3 per 1 januari 2028.
In de advisering is een belangrijk onderscheid uitgewerkt voor onroerende zaken:
• direct rendement (zoals huur/pacht of voordeel eigen gebruik) is jaarlijks belast;
• indirect rendement (waardeontwikkeling) komt tot uitdrukking als vermogenswinst en wordt belast bij vervreemding.
Dat is relevant voor landbouwgrond: een systeem dat waardeontwikkeling vooral bij verkoop belast, voelt in liquiditeitszin anders dan een jaarlijkse "aanwas"-benadering. Tegelijk vraagt het (zeker bij bedrijfsopvolging, ruilverkaveling, onteigeningsdossiers) om scherpere dossiervorming rond verkrijgingsprijs, verbeteringen en transactiemomenten.
Samenvattend (en praktisch)
• Hoge forfaits (rond 6%) maken verpachte landbouwgrond in box 3 structureel zwaar belast.
• De tegenbewijsregeling rekent met inkomsten + waardeveranderingen: dat is de "vermogensaanwas"-component in het huidige tussensysteem.
• De consultatie-pachtwet introduceert o.a. standaardpacht (24 jaar, vrije aanvangsprijs, geen continuatie) en herijkt kortlopende/continuatie- en bijzondere pachtvormen.
• De box-3-waarde van grond kan daardoor (per contracttype) gaan schuiven; verwacht discussie over wat "verpachte staat" waard is onder de nieuwe regime-mix.
• Vanaf 2028 is de inzet een werkelijk-rendementstelsel, waarbij bij onroerende zaken het indirecte rendement (waardeontwikkeling) als vermogenswinst bij verkoop wordt belast
Tot slot
De wetgeving is in beweging. Forfaitair rendement van pakweg 6% tegen 36% belast leidt tot vrijwel 100% belasten van de directe inkomsten, zijnde pacht als die tenminste op zo’n 2% van de WEVAB blijft. Dan blijft alleen de vermogenswinst over, die ook belast wordt. Dat lijkt toch op 100% belastingdruk. Wij zijn benieuwd of een dergelijke uitkomst de toets van artikel 1, artikel 8 en artikel 14 van EVRM kan doorstaan, Zouden we opnieuw naar onverbindendheid koersen of keert de wetgever ten halve?
Lees verder
Gevolgen van schijnzelfstandigheid, bruto-loon is niet zonder meer gelijk aan loon SV, let op pensioenpremies en ten onrechte afgetrokken BTW Door Wijnkamp Keulers op 22-12-2025
Door mr W.P. Keulers (belastingadviseur NOB tevens advocaat-belastingkundige)
Inleiding
Het arrest van het Gerechtshof Amsterdam van 9 september 2025 (ECLI:NL:GHAMS:2025:2339), waarin het hof een billijk brutoloon van € 14,58 per uur vaststelde voor een relatie, die eerder als zzp-opdracht werd gefactureerd, heeft verstrekkende arbeidsrechtelijke en fiscale gevolgen voor opdrachtgevers en opdrachtnemers. Dit artikel vat de kerngevolgen samen, bespreekt de risico’s op btw-correcties en brutering van tarief en behandelt de mogelijkheid van een terugvorderings-claim door de werkgever.
Feiten en rechtsgevolg kort
Het hof kwalificeerde de arbeidsrelatie met terugwerkende kracht als arbeidsovereenkomst en stelde wegens het ontbreken van een overeengekomen loon een billijk brutoloon vast van € 14,58 per uur. Herkwalificatie werkt terug in de tijd en brengt met zich mee dat loonheffing, premies en eventueel pensioenpremies vanaf die datum verschuldigd zijn. Verdedigbaar is dat het brutoloon, de maatstaf van heffing voor LH en andere inhoudingen en werkgeverslasten, dit door het Hof vastgestelde loon is, zeker is dat echter niet. Al eerder heeft de belastingrechter een kwalificatie door de civiele rechter van "loon" niet gevolgd voor de loonheffing (LH).

Fiscale risico’s bij herkwalificatie
Btw-risico: Facturering met btw door een zzp'er gaat in geval van herkwalificatie ten onrechte uit van zelfstandig ondernemerschap. Als de prestatie in feite loon uit arbeid betreft, is geen btw verschuldigd en is de door de opdrachtgever afgetrokken voorbelasting onterecht. Dit kan leiden tot een btw-correctie en naheffingsaanslag voor de opdrachtgever, met rente en mogelijk boete.
Brutering van tarief: Als factuurbedragen als netto-uitkeringen worden aangemerkt, kan de Belastingdienst eisen dat die nettobedragen worden omgezet naar een bruto-lonenmaatstaf (brutering). Dat betekent dat het gefactureerde uur-bedrag effectief verhoogd wordt met het benodigde bruteringselement om na inhoudingen het veronderstelde nettobedrag te bereiken, waardoor de opdrachtgever achteraf loonheffing en werkgeverspremies over een hoger bedrag moet afdragen.
Premies werknemersverzekeringen en Zvw: Over het gebruteerde loon zijn premies werknemersverzekeringen (werkgever) en de inkomensafhankelijke bijdrage Zvw verschuldigd, wat de totale last voor de opdrachtgever verder verhoogt.
Pensioenverplichting: Indien op grond van toepasselijke cao of bedrijfstakregels pensioenplicht geldt, kunnen met terugwerkende kracht pensioenpremies verschuldigd zijn. Dit betreft zowel werkgevers- als werknemersdeel en kan substantieel zijn bij langere perioden.
Vordering van de werkgever op (ex-)opdrachtnemer
Het vorenstaande kan leiden tot een verschil tussen betaalde factuur en netto-loon met terugvorderings- en naheffingsrisico voor de opdrachtgever/werkgever.
Als betalingen an sich onverschuldigd blijken te zijn, omdat zij meer bedragen dan het nettoloon dat op basis van de arbeidsovereenkomst had moeten worden genoten, bestaat een juridische grondslag voor een vordering op basis van onverschuldigde betaling (art. 6:203 BW).
De werkgever moet aantonen dat het meerdere daadwerkelijk onverschuldigd was, dat er geen rechtsvermoeden, tegenprestatie of specifieke afspraak bestond, die het meerdere rechtvaardigt, en rekening houden met redelijkheid en billijkheid.
De werknemer kan een beroep doen op vertrouwensbescherming of verrekening stellen, en de rechter kan terugvordering beperken op grond van redelijkheid. Verjaringstermijnen en bewijsproblemen spelen een rol.
Voordat een werkgever tot vordering overgaat, is beoordeling van individuele betalingsafspraken, schriftelijke bewijsstukken en mogelijke cao/relevante pensioen- of vergoedingsafspraken noodzakelijk.
Praktische aanbevelingen
Documenteer en toets met terugwerkende kracht de aard van de relatie en gemaakte afspraken.
Voer een fiscale en arbeidsrechtelijke risicoanalyse uit voor periodes die mogelijk geherkwalificeerd worden.
Overweeg (tijdig) overleg met een fiscalist en arbeidsrecht-advocaat vóór het doen van terugvorderingsacties.
Houd rekening met mogelijke btw-correcties en bereid je financieel voor op naheffingen inclusief rente en boetes.
Controleer cao-toepassing en pensioenplicht; bereken provisies voor eventuele premietekorten.
Conclusie
Herkwalificatie met vaststelling van een billijk brutoloon, zoals in het hiervoor genoemde arrest, leidt direct tot fiscale en arbeidsrechtelijke consequenties: btw-correcties en naheffingen, risico op brutering van gefactureerde tarieven, afdrachten van premies en mogelijk terugvorderingsrechten van de werkgever. Zorgvuldige feitelijke en juridische analyse en tijdige professionalisering van afwikkeling en communicatie zijn essentieel om financiële verrassingen en langdurige procedures te beperken. Voor de accountant en belastingadviseur geldt dat bij het samenstellen van de jaarrekening de LH en afdrachtverplichtingen juist en volledig in het fiscaal resultaat moeten zijn verantwoord en op de balans moeten worden opgenomen, controle van de afdrachten bij (schijn)zelfstandigheid is dus vereist.
Lees verder
Is de accountant, die de aangifte doet, de beste adviseur, omdat hij u kent? Door Wijnkamp Keulers op 16-12-2025
De accountant of belastingadviseurs, die de jaarrekeningen samenstellen en de aangiften doen, kunnen vaak niet al te scherp voor u adviseren, omdat ze afspraken hebben met de Belastingdienst en met belangen van andere cliënten rekening moeten houden. Wij vinden dat belastingheffing gebaseerd moet zijn op de wet en uitvoeringsregelingen en niet alleen op standpunten, die de Belastingdienst inneemt. Wij vinden dat u meerdere keuzes moet hebben, binnen het kader van geldende regelgeving, dat spreekt voor zich. Daarom is het inwinnen van high end advies bij een onafhankelijke NOB-belastingadviseur of in geval van dreigende problemen bij een fiscaal advocaat beter dan bij een accountant of adviseur, die spelregels heeft afgesproken met de Belastingdienst. Dit zogenaamde horizontale toezicht (HT) belemmert nogal eens scherp adviseren, waardoor de individuele cliënt niet alle opties gepresenteerd krijgt. Aan u de keuze, daar staan wij voor, niet beperking van keuzes door Horizontaal Toezicht.
Second opinion of onafhankelijke first voor DGA's, vermogenden en MKB-ondernemers - naast uw eigen accountant of boekhouder
Werkt uw accountant, boekhouder of belastingadviseur onder horizontaal toezicht (HT)? Dat kan uitstekend passen bij reguliere aangiften. Maar zodra er iets bijzonders speelt, is een extra stap vaak de beste investering: eerst onafhankelijk advies, daarna pas de aangifte.
Waarom?
Horizontaal toezicht is sterk in proces, voorspelbaarheid en afstemming. Bij complexe keuzes - waar positie, timing en dossieropbouw bepalend zijn - kan een HT-omgeving minder ruimte geven voor scherpere advisering. Niet omdat de HT-adviseur niet deskundig zou kunnen zijn, maar omdat het systeem is ingericht op rust en beheersing. De Belastingdienst heeft er alle belang bij dat hun standpunten op controversiële gebieden worden gevolgd. Vooral bij box 3 en het forfaitair rendement is gebleken dat Belastingdienst en zelfs wetgever te ver kunnen gaan en teveel belasting heffen. De accountant en adviseur, die convenanten (HT) hebben gesloten met de Belastingdienst, waarin zij voor minimaal vijf jaar vastzitten aan de belofte om niet zonder melding scherp te adviseren, vertonen in het belang van de kantoor-rust en belang bij andere cliënten nogal risicomijdend gedrag. Wilt u high end alternatieve keuzes, die verdedigbaar zijn binnen de kaders van de wet en met risicovermelding, dan is het beter om de strategie en vastlegging eerst onafhankelijk te laten uitwerken door een adviseur, die niet gebonden is aan afspraken met de Belastingdienst. De eigen accountant kan de aangifte doen op basis van vaststaande feiten, die wij in hoedanigheid van uw adviseur, tot stand hebben gebracht. De accountant voert uit wat een andere NOB of NOVA-adviseur binnen dezelfde beroepsregels heeft opgesteld. Hij draagt daar dus geen beroepsverantwoordelijkheid voor. Is de aangifte zonder vooraf overleg door de accountant niet mogelijk (komt niet veel voor), dan kunnen wij onder onze BECON-regeling de vereiste aangifte doen onder NOB-beroepsregels.
Voor wie en wanneer?
Wij worden meestal ingeschakeld door DGA's, vermogenden en MKB-ondernemers bij dossiers met materiële belangen, eenmalige transacties of verhoogd risico, zoals:
- Vermogensplanning en overdracht aan kinderen (schenken-erven, bedrijfsopvolging)
- Aan- en verkoop van aandelen (SPA, earn-out, managementparticipatie)
- Herstructureringen (inbreng, splitsing, fusie, activa/passiva)
- Box-keuzes en heretikettering: box 3 <-> box 2/Vpb <-> box 1
- Gebruikelijk loon en samenwerkingsstructuren (o.a. stille maatschap)
- ZZP-kwalificatie en risico's voor zowel opdrachtgever als opdrachtnemer
- Bij tegengestelde belangen tussen een of meerdere vennoten en de Vof
- Bij echtscheidingen voor één van de echtelieden
- Bij high end juridisch fiscale aangelegenheden, zoals onteigening of omgevingsrecht issues
- Tegenrapportages op rapporten van rechtsbankdeskundigen.
Onze aanpak
Praktisch en uitvoerbaar in de aangiftepraktijk:
1. Onafhankelijke analyse en positionering
Routes, randvoorwaarden, risico's en bewijspositie. Wat moet er feitelijk kloppen vóór datum X, en welke stukken/vastlegging zijn nodig (incl. waardering waar relevant).
2. U maakt een expliciete keuze
Rust en zekerheid versus meer fiscale optimalisatie met beheerst risico.
3. Uw eigen adviseur verwerkt dit in de aangifte
Efficiënt, consistent en op basis van een helder dossier - HT of niet. Back up capaciteit voor het doen van een niet-HT- aangifte.
Wat levert het op?
Helderheid voordat keuzes vastklikken in de aangifte
Een concreet dossier- en stappenplan dat uitvoerbaar is in de praktijk
Minder kans dat uw HT-adviseur in een knelpositie komt
Meer grip op risico's, timing en uitkomst
Check op een optimale belastingdruk, conform wet en andere regelgeving, maar niet teveel.
Wij leveren second opinions en positioneringsadvies vanuit NOB- en NOVA-discipline. Speelt er in 2025/2026 iets bijzonders? Neem contact op voor een korte intake.
Lees verder
Belastingrente bij te hoge VA (voorlopige aanslag) inkomstenbelasting (IB) 2017–2024: vraag om herziening van de VA binnen de bezwaartermijn van de (definitieve) aanslag IB met code … H.06. Door Wijnkamp Keulers op 22-10-2025
Door mr W.P. Keulers, belastingadviseur NOB en advocaat-belastingkundige
Inleiding
Belastingrente is een vergoeding, die de Belastingdienst rekent wanneer een aanslag niet tijdig wordt vastgesteld of afwijkt van de aangifte. Dit speelt onder andere bij voorlopige aanslagen inkomstenbelasting (VA IB). Als achteraf blijkt dat de VA, na indienen van de aangifte, te hoog was, kan dit leiden tot onterechte belastingrente. Dit wordt niet verrekend met de over dat jaar definitieve aanslag IB. Om de onterechte belastingrente terug te krijgen, moet een apart verzoek tot herziening van de betreffende VA worden gedaan. Let op de termijn, als de definitieve aanslag IB (H.06) is opgelegd, dan moet binnen 6 weken na dagtekening van die aanslag verzoek om herziening zijn gedaan. Als ook de definitieve aanslag te hoog is, bijvoorbeeld omdat op basis van OWR-opgave er toch weer een te hoog rendement volgt, moet natuurlijk ook tegen de definitieve aanslag bezwaar worden gemaakt. Bij twijfel geldt, altijd bezwaar maken … tegen de H.06 bij twijfel over box 3. De fiscus heeft één keer ondanks toezeggingen niet-bezwaarmakers in de kou gezet, laat dat niet nog een keer gebeuren.
Relevante jaren en rentepercentages
Jaar Belastingrente IB
2017 4%
2018 4%
2019 4%
2020 4%
2021 4%
2022 4%
2023 6% (vanaf 1 juli)
2024 7,5%
Juridisch kader
- Artikel 9.5 Wet IB 2001: Geeft de bevoegdheid tot het opleggen van voorlopige aanslagen en regelt het verzoek tot herziening.
- Artikel 30f t/m 30k AWR: Regelt de belastingrente, waaronder het moment van aanvang, duur en berekening.
Herziening bij lagere H.06
Een H.06-beschikking is een definitieve aanslag inkomstenbelasting. Als deze lager uitvalt dan de eerder opgelegde VA, kan dit aanleiding zijn om herziening van de VA te verzoeken. Dit is van belang om onterechte belastingrente te voorkomen.
Termijn zes weken
Op grond van artikel 9.5 lid 5 Wet IB 2001 moet het verzoek tot herziening van de VA worden ingediend binnen zes weken na de dagtekening van de H.06. Deze termijn is strikt: een te laat verzoek wordt afgewezen. Het verzoek kan leiden tot vermindering van belastingrente, mits de VA aantoonbaar te hoog was.
Praktische aandachtspunten
- Controleer bij ontvangst van een H.06 direct of deze lager is dan de VA.
- Noteer de dagtekening van de H.06 en dien binnen zes weken een verzoek tot herziening in.
- Vermeld expliciet dat het verzoek ook ziet op vermindering van belastingrente.
- Gebruik de wettelijke grondslagen (art. 9.5 Wet IB 2001 en art. 30f–30k AWR) in je verzoek.
Rente sowieso te hoog, maak bezwaar
De rente, die de fiscus in rekening brengt, is naar ons oordeel te hoog, de overheid verdient erop en dat is niet de bedoeling. Een lagere rechter heeft al geoordeeld, dat omdat de belastingschulden pas veel later in rechte vaststaan, de handelsrente een veel te hoge maatstaf is. Vooral bij de VpB (10%), maar ook voor de IB (7,5%) is de rente te hoog, zo rond de 3% is nog te verdedigen. Het Ministerie van Financiën blijft volharden om het maximale eruit te persen, daarbij wordt de burger steeds meer in het harnas gejaagd tegen de fiscus, gevolg toenemende kosten en werk om de belastingen geïnd te krijgen.
Voor belastingrente op definitieve aanslagen VpB vanaf 2022 is een massaal bezwaarprocedure ingesteld. Dit betekent dat individuele bezwaren worden aangehouden totdat de Hoge Raad uitspraak doet. Dit geldt niet voor voorlopige aanslagen, maar wel voor definitieve aanslagen waarbij belastingrente is berekend. Maak hoe dan ook bezwaar, ongeacht welke toezeggingen er worden gedaan, anders zit u ernaast.
Lees verder