Gevolgen van schijnzelfstandigheid, bruto-loon is niet zonder meer gelijk aan loon SV, let op pensioenpremies en ten onrechte afgetrokken BTW

Laatste nieuws

• Gevolgen van schijnzelfstandigheid, bruto-loon is niet zonder meer gelijk aan loon SV, let op pensioenpremies en ten onrechte afgetrokken BTW Door Wijnkamp Keulers op 22-12-2025

  Door mr W.P. Keulers (belastingadviseur NOB tevens advocaat-belastingkundige)

  Inleiding
  Het arrest van het Gerechtshof Amsterdam van 9 september 2025 (ECLI:NL:GHAMS:2025:2339), waarin het hof een billijk brutoloon van € 14,58 per uur vaststelde voor een relatie, die eerder als zzp-opdracht werd gefactureerd, heeft verstrekkende arbeidsrechtelijke en fiscale gevolgen voor opdrachtgevers en opdrachtnemers. Dit artikel vat de kerngevolgen samen, bespreekt de risico’s op btw-correcties en brutering van tarief en behandelt de mogelijkheid van een terugvorderings-claim door de werkgever.

  Feiten en rechtsgevolg kort
  Het hof kwalificeerde de arbeidsrelatie met terugwerkende kracht als arbeidsovereenkomst en stelde wegens het ontbreken van een overeengekomen loon een billijk brutoloon vast van € 14,58 per uur. Herkwalificatie werkt terug in de tijd en brengt met zich mee dat loonheffing, premies en eventueel pensioenpremies vanaf die datum verschuldigd zijn. Verdedigbaar is dat het brutoloon, de maatstaf van heffing voor LH en andere inhoudingen en werkgeverslasten, dit door het Hof vastgestelde loon is, zeker is dat echter niet. Al eerder heeft de belastingrechter een kwalificatie door de civiele rechter van "loon" niet gevolgd voor de loonheffing (LH).
  
  Fiscale risico’s bij herkwalificatie
  Btw-risico: Facturering met btw door een zzp'er gaat in geval van herkwalificatie ten onrechte uit van zelfstandig ondernemerschap. Als de prestatie in feite loon uit arbeid betreft, is geen btw verschuldigd en is de door de opdrachtgever afgetrokken voorbelasting onterecht. Dit kan leiden tot een btw-correctie en naheffingsaanslag voor de opdrachtgever, met rente en mogelijk boete.
  Brutering van tarief: Als factuurbedragen als netto-uitkeringen worden aangemerkt, kan de Belastingdienst eisen dat die nettobedragen worden omgezet naar een bruto-lonenmaatstaf (brutering). Dat betekent dat het gefactureerde uur-bedrag effectief verhoogd wordt met het benodigde bruteringselement om na inhoudingen het veronderstelde nettobedrag te bereiken, waardoor de opdrachtgever achteraf loonheffing en werkgeverspremies over een hoger bedrag moet afdragen.
  Premies werknemersverzekeringen en Zvw: Over het gebruteerde loon zijn premies werknemersverzekeringen (werkgever) en de inkomensafhankelijke bijdrage Zvw verschuldigd, wat de totale last voor de opdrachtgever verder verhoogt.
  Pensioenverplichting: Indien op grond van toepasselijke cao of bedrijfstakregels pensioenplicht geldt, kunnen met terugwerkende kracht pensioenpremies verschuldigd zijn. Dit betreft zowel werkgevers- als werknemersdeel en kan substantieel zijn bij langere perioden.

  Vordering van de werkgever op (ex-)opdrachtnemer
  Het vorenstaande kan leiden tot een verschil tussen betaalde factuur en netto-loon met terugvorderings- en naheffingsrisico voor de opdrachtgever/werkgever.

  Als betalingen an sich onverschuldigd blijken te zijn, omdat zij meer bedragen dan het nettoloon dat op basis van de arbeidsovereenkomst had moeten worden genoten, bestaat een juridische grondslag voor een vordering op basis van onverschuldigde betaling (art. 6:203 BW).

  De werkgever moet aantonen dat het meerdere daadwerkelijk onverschuldigd was, dat er geen rechtsvermoeden, tegenprestatie of specifieke afspraak bestond, die het meerdere rechtvaardigt, en rekening houden met redelijkheid en billijkheid.

  De werknemer kan een beroep doen op vertrouwensbescherming of verrekening stellen, en de rechter kan terugvordering beperken op grond van redelijkheid. Verjaringstermijnen en bewijsproblemen spelen een rol.
  Voordat een werkgever tot vordering overgaat, is beoordeling van individuele betalingsafspraken, schriftelijke bewijsstukken en mogelijke cao/relevante pensioen- of vergoedingsafspraken noodzakelijk.

  Praktische aanbevelingen
  Documenteer en toets met terugwerkende kracht de aard van de relatie en gemaakte afspraken.
  Voer een fiscale en arbeidsrechtelijke risicoanalyse uit voor periodes die mogelijk geherkwalificeerd worden.
  Overweeg (tijdig) overleg met een fiscalist en arbeidsrecht-advocaat vóór het doen van terugvorderingsacties.
  Houd rekening met mogelijke btw-correcties en bereid je financieel voor op naheffingen inclusief rente en boetes.
  Controleer cao-toepassing en pensioenplicht; bereken provisies voor eventuele premietekorten.

  Conclusie
  Herkwalificatie met vaststelling van een billijk brutoloon, zoals in het hiervoor genoemde arrest, leidt direct tot fiscale en arbeidsrechtelijke consequenties: btw-correcties en naheffingen, risico op brutering van gefactureerde tarieven, afdrachten van premies en mogelijk terugvorderingsrechten van de werkgever. Zorgvuldige feitelijke en juridische analyse en tijdige professionalisering van afwikkeling en communicatie zijn essentieel om financiële verrassingen en langdurige procedures te beperken. Voor de accountant en belastingadviseur geldt dat bij het samenstellen van de jaarrekening de LH en afdrachtverplichtingen juist en volledig in het fiscaal resultaat moeten zijn verantwoord en op de balans moeten worden opgenomen, controle van de afdrachten bij (schijn)zelfstandigheid is dus vereist.

  Lees verder
• Is de accountant, die de aangifte doet, de beste adviseur, omdat hij u kent? Door Wijnkamp Keulers op 16-12-2025

  De accountant of belastingadviseurs, die de jaarrekeningen samenstellen en de aangiften doen, kunnen vaak niet al te scherp voor u adviseren, omdat ze afspraken hebben met de Belastingdienst en met belangen van andere cliënten rekening moeten houden. Wij vinden dat belastingheffing gebaseerd moet zijn op de wet en uitvoeringsregelingen en niet alleen op standpunten, die de Belastingdienst inneemt. Wij vinden dat u meerdere keuzes moet hebben, binnen het kader van geldende regelgeving, dat spreekt voor zich. Daarom is het inwinnen van high end advies bij een onafhankelijke NOB-belastingadviseur of in geval van dreigende problemen bij een fiscaal advocaat beter dan bij een accountant of adviseur, die spelregels heeft afgesproken met de Belastingdienst. Dit zogenaamde horizontale toezicht (HT) belemmert nogal eens scherp adviseren, waardoor de individuele cliënt niet alle opties gepresenteerd krijgt. Aan u de keuze, daar staan wij voor, niet beperking van keuzes door Horizontaal Toezicht.

  Second opinion of onafhankelijke first voor DGA's, vermogenden en MKB-ondernemers - naast uw eigen accountant of boekhouder

  Werkt uw accountant, boekhouder of belastingadviseur onder horizontaal toezicht (HT)? Dat kan uitstekend passen bij reguliere aangiften. Maar zodra er iets bijzonders speelt, is een extra stap vaak de beste investering: eerst onafhankelijk advies, daarna pas de aangifte.

  Waarom?
  Horizontaal toezicht is sterk in proces, voorspelbaarheid en afstemming. Bij complexe keuzes - waar positie, timing en dossieropbouw bepalend zijn - kan een HT-omgeving minder ruimte geven voor scherpere advisering. Niet omdat de HT-adviseur niet deskundig zou kunnen zijn, maar omdat het systeem is ingericht op rust en beheersing. De Belastingdienst heeft er alle belang bij dat hun standpunten op controversiële gebieden worden gevolgd. Vooral bij box 3 en het forfaitair rendement is gebleken dat Belastingdienst en zelfs wetgever te ver kunnen gaan en teveel belasting heffen. De accountant en adviseur, die convenanten (HT) hebben gesloten met de Belastingdienst, waarin zij voor minimaal vijf jaar vastzitten aan de belofte om niet zonder melding scherp te adviseren, vertonen in het belang van de kantoor-rust en belang bij andere cliënten nogal risicomijdend gedrag. Wilt u high end alternatieve keuzes, die verdedigbaar zijn binnen de kaders van de wet en met risicovermelding, dan is het beter om de strategie en vastlegging eerst onafhankelijk te laten uitwerken door een adviseur, die niet gebonden is aan afspraken met de Belastingdienst. De eigen accountant kan de aangifte doen op basis van vaststaande feiten, die wij in hoedanigheid van uw adviseur, tot stand hebben gebracht. De accountant voert uit wat een andere NOB of NOVA-adviseur binnen dezelfde beroepsregels heeft opgesteld. Hij draagt daar dus geen beroepsverantwoordelijkheid voor. Is de aangifte zonder vooraf overleg door de accountant niet mogelijk (komt niet veel voor), dan kunnen wij onder onze BECON-regeling de vereiste aangifte doen onder NOB-beroepsregels.

  Voor wie en wanneer?
  Wij worden meestal ingeschakeld door DGA's, vermogenden en MKB-ondernemers bij dossiers met materiële belangen, eenmalige transacties of verhoogd risico, zoals:
  - Vermogensplanning en overdracht aan kinderen (schenken-erven, bedrijfsopvolging)
  - Aan- en verkoop van aandelen (SPA, earn-out, managementparticipatie)
  - Herstructureringen (inbreng, splitsing, fusie, activa/passiva)
  - Box-keuzes en heretikettering: box 3 <-> box 2/Vpb <-> box 1
  - Gebruikelijk loon en samenwerkingsstructuren (o.a. stille maatschap)
  - ZZP-kwalificatie en risico's voor zowel opdrachtgever als opdrachtnemer
  - Bij tegengestelde belangen tussen een of meerdere vennoten en de Vof
  - Bij echtscheidingen voor één van de echtelieden
  - Bij high end juridisch fiscale aangelegenheden, zoals onteigening of omgevingsrecht issues
  - Tegenrapportages op rapporten van rechtsbankdeskundigen.

  Onze aanpak
  Praktisch en uitvoerbaar in de aangiftepraktijk:
  1. Onafhankelijke analyse en positionering
  Routes, randvoorwaarden, risico's en bewijspositie. Wat moet er feitelijk kloppen vóór datum X, en welke stukken/vastlegging zijn nodig (incl. waardering waar relevant).
  2. U maakt een expliciete keuze
  Rust en zekerheid versus meer fiscale optimalisatie met beheerst risico.
  3. Uw eigen adviseur verwerkt dit in de aangifte
  Efficiënt, consistent en op basis van een helder dossier - HT of niet. Back up capaciteit voor het doen van een niet-HT- aangifte.

  Wat levert het op?
  Helderheid voordat keuzes vastklikken in de aangifte
  Een concreet dossier- en stappenplan dat uitvoerbaar is in de praktijk
  Minder kans dat uw HT-adviseur in een knelpositie komt
  Meer grip op risico's, timing en uitkomst
  Check op een optimale belastingdruk, conform wet en andere regelgeving, maar niet teveel.

  Wij leveren second opinions en positioneringsadvies vanuit NOB- en NOVA-discipline. Speelt er in 2025/2026 iets bijzonders? Neem contact op voor een korte intake.

  Lees verder
• Belastingrente bij te hoge VA (voorlopige aanslag) inkomstenbelasting (IB) 2017–2024: vraag om herziening van de VA binnen de bezwaartermijn van de (definitieve) aanslag IB met code … H.06. Door Wijnkamp Keulers op 22-10-2025

  Door mr W.P. Keulers, belastingadviseur NOB en advocaat-belastingkundige

  Inleiding
  Belastingrente is een vergoeding, die de Belastingdienst rekent wanneer een aanslag niet tijdig wordt vastgesteld of afwijkt van de aangifte. Dit speelt onder andere bij voorlopige aanslagen inkomstenbelasting (VA IB). Als achteraf blijkt dat de VA, na indienen van de aangifte, te hoog was, kan dit leiden tot onterechte belastingrente. Dit wordt niet verrekend met de over dat jaar definitieve aanslag IB. Om de onterechte belastingrente terug te krijgen, moet een apart verzoek tot herziening van de betreffende VA worden gedaan. Let op de termijn, als de definitieve aanslag IB (H.06) is opgelegd, dan moet binnen 6 weken na dagtekening van die aanslag verzoek om herziening zijn gedaan. Als ook de definitieve aanslag te hoog is, bijvoorbeeld omdat op basis van OWR-opgave er toch weer een te hoog rendement volgt, moet natuurlijk ook tegen de definitieve aanslag bezwaar worden gemaakt. Bij twijfel geldt, altijd bezwaar maken … tegen de H.06 bij twijfel over box 3. De fiscus heeft één keer ondanks toezeggingen niet-bezwaarmakers in de kou gezet, laat dat niet nog een keer gebeuren.

  Relevante jaren en rentepercentages
  Jaar Belastingrente IB
  2017 4%
  2018 4%
  2019 4%
  2020 4%
  2021 4%
  2022 4%
  2023 6% (vanaf 1 juli)
  2024 7,5%

  Juridisch kader
  - Artikel 9.5 Wet IB 2001: Geeft de bevoegdheid tot het opleggen van voorlopige aanslagen en regelt het verzoek tot herziening.
  - Artikel 30f t/m 30k AWR: Regelt de belastingrente, waaronder het moment van aanvang, duur en berekening.

  Herziening bij lagere H.06
  Een H.06-beschikking is een definitieve aanslag inkomstenbelasting. Als deze lager uitvalt dan de eerder opgelegde VA, kan dit aanleiding zijn om herziening van de VA te verzoeken. Dit is van belang om onterechte belastingrente te voorkomen.

  Termijn zes weken
  Op grond van artikel 9.5 lid 5 Wet IB 2001 moet het verzoek tot herziening van de VA worden ingediend binnen zes weken na de dagtekening van de H.06. Deze termijn is strikt: een te laat verzoek wordt afgewezen. Het verzoek kan leiden tot vermindering van belastingrente, mits de VA aantoonbaar te hoog was.

  Praktische aandachtspunten
  - Controleer bij ontvangst van een H.06 direct of deze lager is dan de VA.
  - Noteer de dagtekening van de H.06 en dien binnen zes weken een verzoek tot herziening in.
  - Vermeld expliciet dat het verzoek ook ziet op vermindering van belastingrente.
  - Gebruik de wettelijke grondslagen (art. 9.5 Wet IB 2001 en art. 30f–30k AWR) in je verzoek.

  Rente sowieso te hoog, maak bezwaar
  De rente, die de fiscus in rekening brengt, is naar ons oordeel te hoog, de overheid verdient erop en dat is niet de bedoeling. Een lagere rechter heeft al geoordeeld, dat omdat de belastingschulden pas veel later in rechte vaststaan, de handelsrente een veel te hoge maatstaf is. Vooral bij de VpB (10%), maar ook voor de IB (7,5%) is de rente te hoog, zo rond de 3% is nog te verdedigen. Het Ministerie van Financiën blijft volharden om het maximale eruit te persen, daarbij wordt de burger steeds meer in het harnas gejaagd tegen de fiscus, gevolg toenemende kosten en werk om de belastingen geïnd te krijgen.

  Voor belastingrente op definitieve aanslagen VpB vanaf 2022 is een massaal bezwaarprocedure ingesteld. Dit betekent dat individuele bezwaren worden aangehouden totdat de Hoge Raad uitspraak doet. Dit geldt niet voor voorlopige aanslagen, maar wel voor definitieve aanslagen waarbij belastingrente is berekend. Maak hoe dan ook bezwaar, ongeacht welke toezeggingen er worden gedaan, anders zit u ernaast.

  Lees verder
• Box 3: Opgave Werkelijk Behaald rendement; loont het? Door Wijnkamp Keulers op 20-10-2025

  Box 3: Opgave Werkelijk Behaald rendement; loont het?

  Naast de zogenaamde forfaitaire rendement, dat is het door de wetgever vastgestelde rendement met een vrijstelling per belastingplichtige dus per fiscale partner, kan box 3 ook worden geheven op basis van het werkelijk behaalde rendement, zonder vrijstellingen. Er zijn wel voorwaarden, inmiddels hebben velen een brief van de Belastingdienst ontvangen met de vraag om desgewenst een opgave via OWR formulier in te vullen.

  Met deze Opgaaf Werkelijk Rendement (OWR) kunt u per belastingjaar laten berekenen wat u werkelijk hebt verdiend met sparen en beleggen. De Belastingdienst vergelijkt die uitkomst automatisch met het forfaitair rendement en neemt altijd de voor u gunstigste uitkomst. Belangrijk: bij werkelijk rendement geldt geen heffingsvrij vermogen, en een negatief totaalrendement wordt op € 0 gezet (verlies is niet overdraagbaar naar andere jaren). Hieronder vindt u de actuele forfaitpercentages en het heffingsvrije vermogen per jaar, plus een korte keuzehulp.

  Forfaitaire percentages en heffingsvrij vermogen
  De forfaitaire percentages volgen de Overbruggingswet box 3. Het heffingsvrij vermogen geldt niet bij OWR.
  Jaar Tarief box 3 Bank/spaar % Overige bezittingen % Schulden %
  2020 30% - - -
  2021 31% - - -
  2022 31% 0,00% 5,53% 2,28%
  2023 32% 0,92% 6,17% 2,46%
  2024 36% 1,44% 6,04% 2,61%
  2025 36% 1,44%* 5,88% 2,62%*
  2026 (voorgesteld) 36% n.n.b. 7,78%† n.n.b.

• Voor 2025 worden het bank- en schuldenpercentage na afloop van het jaar nog definitief vastgesteld, 2026 zijn verwachtingen, wetgeving volgt nog.

Heffingsvrij vermogen per persoon
Jaar Zonder partner Met fiscale partner
2020 € 30.846 € 61.692
2021 € 50.000 € 100.000
2022 € 50.650 € 101.300
2023 € 57.000 € 114.000
2024 € 57.000 € 114.000
2025 € 57.684 € 115.368
2026 (voorgesteld) € 51.396 € 102.792 Onder voorbehoud van wijziging wetgeving

Let op: het heffingsvrij vermogen geldt niet als u kiest voor OWR; daar wordt het werkelijk rendement over uw totale vermogen bepaald.

Wanneer is OWR waarschijnlijk voordelig?
• Slechte beursjaren met (tijdelijke) koersdalingen: totaalrendement (opbrengsten + waardemutaties − kosten) lager dan forfait.
• (Verhuurd) vastgoed met lage netto-opbrengst door leegstand, hoge kosten of gematigde huur.
• Gemengde portefeuilles waarin winsten en verliezen elkaar grotendeels neutraliseren.

Wanneer levert OWR meestal geen voordeel op?
• Veel spaargeld bij hogere spaarrente (2024/2025): werkelijke rente benadert of overstijgt het forfait.
• Sterke beursjaren of hoog dividend: werkelijk rendement ligt boven het forfait.
• Vastgoed met duidelijke waardestijging én goede verhuur: totaalrendement vaak boven forfait.

Fiscale partner (echtgenoot/partner)
U mag per partner een eigen keuze maken: de één kan OWR gebruiken, de ander het forfait. De Belastingdienst rekent per persoon de meest gunstige uitkomst door, conform de gekozen verdeling in de aangifte. Na vaststelling kunt u de partnerverdeling van het box‑3‑inkomen doorgaans nog wijzigen binnen 6 weken na de definitieve aanslag.

Termijnen en stappen
1. Wacht op de attentie- of motiveringsbrief en noteer de deadline (meestal 12 weken; 26 weken bij Becon‑intermediair).
2. Verzamel uw jaargegevens (bank/broker-overzichten, huur, WOZ, kosten en waardemutaties).
3. Dien per jaar het OWR‑formulier in via Mijn Belastingdienst; de gunstigste uitkomst (forfait of werkelijk) wordt toegepast.

Box 3, fuik:
Je wilt er liever niet meer met vastgoed in zitten, hoge belastingdruk en verdere huurbescherming met lage huren zetten de rendementen onder druk. Mogelijk dat exploitatie in of tezamen met een onderneming een bruikbaar alternatief is. Wel overdrachtsbelasting vermijden natuurlijk, want zelfs het 8% tarief is een flinke spelbreker. Voor sommigen is een split en toerekening aan de echtgenote een oplossing, man forfait, vrouw OWR of andersom, gender geen problem overigens. Pas op met de BV, de vraag is of een BV zonder materiële onderneming gunstig zal zijn of blijven, tarieven voor VpB en IB box 2 (AB) stijgen naar verwachting, stille maatschappen worden mogelijk aangepakt. Wellicht dat echte samenwerkingsverbanden voor de exploitatie in combinatie met box verschuiving naar box 1 een oplossing is, laat ons maar eens kijken als u vragen hebt …